De wereld is niet plat

Project Tocqueville, Religie en Democratie

Meld je nu aan voor de Nieuwsbrief!

In de verre omgeving van Utrecht is de Domtoren het belangrijkste oriëntatiepunt op kerktorende stad. Daaraan kunnen de toppen van de Rabobank en het Stadskantoor niet tippen.[i] Kerktorens in onze stads- en landschapsgezichten herinneren ons eraan dat de wereld niet plat is.[ii] In veel andere plaatsen hebben kerktorens als hoogste bouwwerken plaats moeten maken voor andere. Lees verder

Het nieuwe normaal

Project Tocqueville, Religie en Democratie

Meld je nu aan voor de Tocqueville-Nieuwsbrief

homes-919851_1280Een van de uitdrukkingen die nu voortdurend mijn aandacht trekt, is ‘het nieuwe normaal’. De maatregelen die de laatste weken zijn ingevoerd om het Corona-virus in te dammen zijn onvoorstelbaar. Tot voor kort had niemand kunnen geloven dat Nederland in een lockdown zou kunnen terechtkomen zoals wij die nu meemaken of die nu ‘intelligent’ of ‘flexibel’ is of niet. Lees verder

Burgerlijke rechter en religieuze echtverbintenis

De burgerlijke rechter en de religieuze echtverbintenis – niet zo’n gek wetsvoorstel

‘Kabinet wil beëindiging ‘huwelijkse gevangenschap’ vergemakkelijken,’ zo kopte kofferNOS.nl op 27 november 2019.[i] In het korte berichtje stond verder te lezen: “Rechters krijgen, wat het kabinet betreft, de mogelijkheid om in één procedure zowel de echtscheiding als de ontbinding van het religieus huwelijk te regelen.” De minister voor Rechtsbescherming onder wiens verantwoordelijkheid het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer was ingediend, wilde volgens hetzelfde NOS-bericht ‘vrouwen helpen die in “huwelijkse gevangenschap” leven, omdat het moeilijk is om een religieus huwelijk te ontbinden’. Voeg daar een lovend commentaar vanuit de politiek bij en het is goed voor te stellen dat vanuit kerkelijke kring op deze berichtgeving met argwaan of afkeuring werd gereageerd. Lees verder

Zacht = hard

Project Tocqueville, Religie en Democratie

De ‘zachte sector’ – een echt precieze omschrijving hebben wij niet meteen. Toch zal portemonneeiedereen direct denken aan zaken als maatschappelijk werk, welzijnswerk, cultuur, en zorg voor ouderen of zwakken. Ook de associaties met vrijwilligerswerk en subsidies komen waarschijnlijk al snel om de hoek kijken. Beelden van goed bedoelende mensen die ook in hun vrije tijd veel voor anderen over hebben – vaak op amateuristische wijze – en van professionals op sandalen en geitenwollen sokken – als die nog bestaan passen daar naadloos bij. Lees verder

Huwelijkssluiting mag geen commercieel verdienmodel voor BN-ers worden*

BN-ers hebben een nieuwe niche gevonden om zich te manifesteren. Sinds kort werpenrose-1642970_1280 sommigen zich op de markt voor huwelijkssluitingen. De Telegraaf maakte er uitgebreid melding van en RTL Boulevard wijdde er een item aan. Compleet met enkele interviews met ‘trouwlustige’ BN-ers en een studiopanel dat vooral mee grapte. Er is een heus ‘uitzendbureau’ opgericht waar aangesloten BN-ers ‘geboekt’ kunnen worden. De aanstaande echtelieden kunnen zich zo op de spreekwoordelijk mooiste dag van hun leven Lees verder

Respect? Een beetje hoffelijkheid graag!

Project Tocqueville, Religie en Democratie

Nederlanders storen zich massaal aan ‘groeiende onverdraagzaamheid, asociaal pretty-woman-1509959_960_720gedrag en de ik-cultuur’.[i] Om het even goed in perspectief te plaatsen: het klimaat, bijvoorbeeld, waar de laatste jaren zoveel aandacht voor is, komt pas op plaats 7 terug op het lijstje waar wij Nederlanders ons zorgen over maken.

Al jaren vormen ‘waarden en normen’ een grote bron van ongenoegen in de samenleving. Lees verder

Geliefd en verafschuwd: instituties*

Tocqueville-project: Tocqueville, Religie en Democratie

Een samenleving kan niet zonder instituties. Of het nu om de overheid gaat, om peabody-institute-1629259_960_720bedrijven of om maatschappelijke instellingen, zonder een organisatievorm gaat het niet. Instituties staan borg voor een zekere bestendigheid. Zij reiken basispatronen aan voor onderlinge verhoudingen en maken deelname aan het openbare leven mogelijk. Om iets duurzaams tot stand te brengen dat boven de toevallig betrokken personen uitstijgt, zijn instituties nodig.

Nederlanders hebben een tweeslachtige houding ten opzichte van overheidsinstituties. Lees verder

Een vaasje zonder bloemen*

Project Tocqueville, Religie en Democratie

Religie en democratie: in Nederland anno 2019 lijken dit begrippen die op zijn best nietswordpress-265132_960_720 met elkaar te maken hebben en op zijn slechtst elkaar maar moeilijk verdragen. De democratie draait gewoon door in onze geseculariseerde samenleving en wanneer religie in het nieuws komt, is het vooral vanwege de wrijving die zij oplevert met de moderne samenleving. Maar is dat niet een te beperkte blik? Lees verder

Waarom ik tegen de donorwet heb gestemd*

Waarom zou je tegen een nobel doel zijn? Voortdurend speelde die vraag op desunset-1959205_960_720 achtergrond bij het wetsvoorstel van D66 over orgaandonatie. Dat wil mensen bewust maken van orgaandonatie en hoopt zo dat er meer donoren komen. Dat voorstel werd deze week in de Eerste Kamer aangenomen. Toch zijn er belangrijke redenen voor mij om tegen die wet te zijn. Ik noem er vijf.

Wanneer je zelf straks niet kiest of je wel of geen donor wilt worden, Lees verder

Het begrip godsdienst kent begrenzing*

Eerder dit jaar oordeelde de rechtbank dat het zgn. ‘pastafarisme’, de leer van de ‘Kerkcolander-2027210_960_720 van het Vliegend Spaghettimonster’, niet aangemerkt kon worden als een godsdienst of levensovertuiging in de zin van de Paspoortuitvoeringsregeling Nederland 2001. Deze conclusie is volkomen terecht. In lijn met de rechtspraak van het Europees Hof oordeelde de rechtbank dat in juridische zin een godsdienst of levensovertuiging een zekere graad van ‘begrijpelijkheid, serieusheid, samenhang en importantie’ moet vertonen. Van voldoende ‘serieusheid’ was in dit geval geen sprake.

Van de begrippen ‘godsdienst’, ‘levensovertuiging’, ‘kerk’ en ‘belijden’ zijn geen juridische definities voorhanden. Lees verder