Zacht = hard

Project Tocqueville, Religie en Democratie

De ‘zachte sector’ – een echt precieze omschrijving hebben wij niet meteen. Toch zal portemonneeiedereen direct denken aan zaken als maatschappelijk werk, welzijnswerk, cultuur, en zorg voor ouderen of zwakken. Ook de associaties met vrijwilligerswerk en subsidies komen waarschijnlijk al snel om de hoek kijken. Beelden van goed bedoelende mensen die ook in hun vrije tijd veel voor anderen over hebben – vaak op amateuristische wijze – en van professionals op sandalen en geitenwollen sokken – als die nog bestaan passen daar naadloos bij. Een heel ander verhaal dan natuur en techniek, wiskunde en ICT. Dat beeld van hard tegenover zacht is hopeloos verouderd. Sterker nog, het is misschien altijd wel en valse tegenstelling geweest.

Schuldhulpmaatje

In de Ridderzaal in Den Haag kwam ik op de expertisemeeting ‘Waar waarden verbinden’ in aanraking met het project Schuldhulpmaatje. Dat project laat goed zien dat zacht ‘keihard’ kan zijn. Schuldhulpmaatje heeft als doel mensen die schulden hebben of dreigen te hebben daaruit te helpen en te voorkomen dat zij terecht komen in een vicieuze cirkel van ellende. Schuldhulpmaatje werkt snel en doelgericht en zet zich in om te zorgen dat mensen ook uit de schulden blijven en hun gevoel van eigenwaarde houden of herwinnen. Iedereen kan onverwacht in een financiële kreukelzone raken: bij tegenslag als zzp-er, na een ontslag of door een echtscheiding. Daarmee levert Schuldhulpmaatje tegelijk een bijdrage aan tackelen van een groot en hardnekkig maatschappelijk probleem.

Schuldhulpmaatje werkt samen met gemeenten, woningcorporaties, banken en bedrijven en is nu al in 123 gemeenten actief. De resultaten zijn verbluffend: 70.000 mensen vonden hulp via het project; een kleine 8.000 mensen kreeg een ‘maatje’ toegewezen en van die ‘maatjes’ zijn er landelijk nu zo’n 2.000. Die 2.000 maatjes hebben zich gecommitteerd – ja, op vrijwillige basis – en zetten hun talenten en deskundigheden in voor anderen, of die nu liggen op het interpersoonlijke of het financiële vlak. Zij ontvangen speciale training en bijscholing. Een prachtig project dus, in de ‘zachte sector’ én doelgericht en ‘hard’.

Het waarom

Hoe is het project er nu gekomen en waarom zou iemand ‘maatje’ willen zijn? Schuldhulpmaatje is een initiatief dat gestart is door de kerken en de visie vindt zijn basis in het Evangelie. Het wil naast mensen staan, zonder onderscheid en zonder te oordelen, op eigentijdse manier. Schuldhulpmaatje is dus door waarden gedreven. Ook de maatjes zullen door waarden gedreven zijn. ‘Zachte’ waarden die tot ‘harde’ resultaten leiden. Het is niet vreemd: zo zijn ook de grote maatschappelijke organisaties begonnen die later deel van het beroemde Nederlandse ‘zuilensysteem’ uitmaakten.

Waarden zijn bikkelhard

Laten wij eens verder ons heen kijken. Dan zien wij niet alleen bij Schuldhulpmaatje, maar eigenlijk overal dat juist waarden heel hard kunnen zijn. Wie heeft er wel eens de cultuur van een organisatie proberen te veranderen? Die zal vast gemerkt hebben dat allerlei praktische zaken nog wel anders te organiseren zijn, maar dat je juist op de waarden en cultuur van die organisatie makkelijk de tanden zal stukbijten. Bij fusies van organisaties schuurt het vaak juist op datzelfde punt: ‘zo doen wij dat hier’, blijkt dan ineens niet meer te werken. En wat te denken van de samenleving als geheel? Dat de discussie over ‘waarden en normen’ zo taai is en dat ‘integratie’ – hoe wij dat ook precies moeten opvatten – zo’n heikel punt is, komt juist daardoor: dat waarden niet zacht, maar als het erop aankomt juist bikkelhard zijn.

Delen:

    Geef een reactie

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

    De volgende HTML-tags en -attributen zijn toegestaan: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>